Przekaz podprogowy

Przekaz podprogowy oznacza słowa i dźwięki, które są odbierane poniżej progu naszej świadomości. Odbieramy je i przyswajamy, ale bez udziału świadomości. Krótko mówiąc, nawet często nie wiemy, że jesteśmy im poddawani. Jeśli natomiast na takie bodźce jesteśmy wystawieni nieustannie, być może mogą mieć one wpływ na nasze postrzeganie świata czy podejmowane decyzje?

Przekaz podprogowy wykorzystywany w reklamie czy polityce interesował naukowców i oczywiście samych zainteresowanych (wielkie firmy i polityków) już w połowie poprzedniego stulecia. Dźwięki i obrazy podprogowe, czyli poniżej postrzegania świadomości, uważano za wielką broń i możliwość manipulowani odbiorcami. Co ciekawe, reklama podprogowa w wielu krajach była i jest zakazana, co świadczy o tym, jak wielka siłę miała sama tematyka manipulowania ludźmi poprzez przekaz, którego nie są w stanie wychwycić.

Jak wygląda przekaz podprogowy?

Przekaz podprogowy możliwy jest w dźwięku lub w obrazie. W ścieżkach dźwiękowych mogą to być chociażby nagrania puszczane od tyłu, wplecione w główny motyw utworu lub też infradźwięki, które działają na takich częstotliwościach, jakich ludzkie ucho nie jest w stanie wychwycić. Podobnie jest w przypadku obrazów – w obraz wplatane są pojedyncze klatki, które na ekranie pojawiają się na ułamek sekundy. Jest to czas krótszy niż potrzebuje nasze oko do zarejestrowania obrazu. Dźwięki i obrazy podprogowe, choć nie są przez nasze zmysły rejestrowane, mogą jednak wywoływać określone reakcje. Przekaz podprogowy wpływa do naszej głowy niejako poza udziałem świadomości, trafia więc od razu do podświadomości, która często jest odpowiedzialna za decyzje, wybory czy różnego rodzaju zachowania. Wiele rzeczy w życiu robimy podświadomie, nawet nie zastanawiając się nad tym, dlaczego je robimy i czemu podejmujemy takie decyzje. Bierze się to właśnie z podświadomości, która magazynuje także to, czego w pamięci już nie ma.

Czy bodźce podprogowe mogą być niebezpieczne?

Prace nad przekazem podprogowym na przestrzeni dziesięcioleci szły w różnych kierunkach. Niektórzy naukowcy w przekazie podprogowym widzieli możliwość psychoterapii czy zmiany przekonań ludzi na wiele kwestii. Były jednak i takie badania, które za pomocą przekazów podprogowych miały manipulować odbiorcami. Wielu polityków podczas kampanii wyborczych w ubiegłym wieku próbowało stosować różne formy przekazu podprogowego. Okazało się jednak, że pomimo wielu prób i działań, przekaz podprogowy nie jest taki skuteczny, jak to obiecywali naukowcy. Wyborcy wcale nie głosowali chętnie na tych polityków, którzy nimi najwięcej manipulowali. Co więcej, po pewnym czasie okazało się, że boom na przekaz podprogowy, jaki pojawił się w połowie ubiegłego stulecia był w dużym stopniu sztucznym wytworem – wiele badań nad przekazem podprogowym zostało sfałszowanych. My to już wiemy, jednak kilkadziesiąt lat temu społeczeństwo wierzyło naukowcom, którzy twierdzili, że za pomocą przekazu podprogowego można programować ludzkie umysły.

Jak pozytywnie wykorzystać przekaz podprogowy?

Przekaz podprogowy od dawna nie jest wykorzystywany w niecnych celach do manipulowania ludźmi, a przynajmniej nikt o tym głośno nie mówi i nie informuje opinii publicznej. Choć, oczywiście, są miłośnicy różnych teorii spiskowych, którzy lubią tropić tego rodzaju działania. Jednak reklamodawcy raczej nie decydują się na taką formę zwiększana sprzedaży, gdyż byłby to dla nich gwóźdź do marketingowej trumny.

Reklama i kampania wyborcza to jednak nie jedyna możliwość wykorzystania przekazu podprogowego. Można go również wykorzystać do programowania podświadomości i przestawiania jej na lepsze schematy działania. Przekazy podprogowe, które trafiają do podświadomości bez filtra w postaci świadomości mogą zmienić nasze wewnętrzne przekonania, odmienić schematy myślowe i zmienić zachowanie. Podświadomość ma bowiem o wiele większy wpływ na nasze działanie, zachowanie i decyzje niż świadomość. To, co trafia do podświadomości, trafia d zupełnie innych partii naszego umysłu i pozostaje tam na długo, dopóki nie zostanie zastąpione nową informacją.

Przekaz podprogowy może więc być i bywa wykorzystywany w różnych formach treningów motywacyjnych, terapiach różnych lęków czy terapiach behawioralnych, w których trzeba zmienić zachowanie przez zmianę myślenia. Warto jednak pamiętać, że nawet, jeśli przekaz podprogowy jest wykorzystywany, jego autorzy informują odbiorcę o tym. Może on więc zdecydować, czy chce się poddać jego działaniu, czy zrezygnować. Jeśli przekaz podprogowy jest wykorzystywany jawnie, bez ukrywania i próby manipulowania, nie ma w nim nic złego. Warto przy tym pamiętać, że jest to dziedzina, której jeszcze w stu procentach nie poznano i która fascynuje psychologów i naukowców także w dwudziestym pierwszym wieku.