Mole ubraniowe
Wydawałoby się, że w dobie klimatyzacji i centralnego ogrzewania dziury w ubraniach wydrążone przez larwy moli ubraniowych to przeszłość. Tymczasem okazuje się, że nadal potrafią sobie znaleźć jakieś wilgotne i ciemne zakamarki, w których zakładają gniazdo.
Na szczęście przeszkadza im nagła zmiana temperatur, suche powietrze oraz odpowiednie nasłonecznienie, więc można sobie z nimi poradzić. Najgorzej, że dość długo możemy ich w ogóle nie zauważyć, nie wiedząc, że to larwy są największym zagrożeniem, a nie widoczne gołym okiem dorosłe osobniki. Sprawdź jak uporać się z problemem występowania moli ubraniowych w Twoim domu.
Mole ubraniowe larwy
Kiedy zetkniemy się z małymi ćmami o długości ok. 10-12 mm i rozpiętości skrzydeł do 16 mm, o żółtobrązowej lub przezroczysto-zielonkawej barwie, możemy być już niemal pewni, że mamy w domu nieproszonych gości. Widzimy jak spędzają czas nieruchomo w dzień w zaciemnionych miejscach, opracowujemy już plan ich zagłady, nie zdając sobie sprawy, że to nie one najbardziej nam zagrażają.
Dorosłe osobniki nie mają rozwiniętego aparatu gębowego, ponieważ w okresie po przepoczwarzeniu (ok. 1 miesiąc) nie pobierają żadnego pokarmu, korzystając z zapasów nagromadzonych przez larwę.
Owszem to przecież dorosłe osobniki się rozmnażają i na nich również należy się skupić, aby zatrzymać inwazję owadów, ale trudniejszym zadaniem, a dużo ważniejszym jest zajęcie się drugim stadium czyli larwą.
Larwy wykluwają się z jaja owalnego. Początkowo mają około 1 mm, a rosną nawet do długości 12 mm. Młodsze mają tułów koloru białawo-szarawego, starsze zmieniają na czerwonawy z brązową główką.
Podobnie jak mole spożywcze i inne z rodziny molowatych czy omacnicowatych wytwarzają wydzielinę, wzdłuż której żerują. Taki tunel z przędzy wydłuża się jeśli w pożeranych tkaninach jest mało wartości odżywczych. Larwa większość życia spędza w takim tunelu, który na koniec zamienia w kokon, w którym osiągnie kolejne stadium, w oczekiwaniu na wejście w dorosłość.
Larwy są okrutnie sprytne, ponieważ jeśli pokarm nie jest wystarczająco dobry, potrafią opuszczać kokony i budować nowe, dużo solidniejsze. Niestety równie niepokojącym jest fakt, że mogą one żyć nawet do 2,5 lat, co oznacza, że jedno pokolenie może przetrwać nawet do 3,5 lat.
Miejsce występowania
Gąsienice żerują w:
- kocach, kilimach,
- dywanach (szczególnie w pomieszczeniach jadalnianych lub gdzie jest szansa na zanieczyszczenia od pokarmów czy tam gdzie pies lub kot pozostawia sierść),
- filcu,
- materiałach wełnianych,
- odzieży wełnianej czy jedwabnej,
- odzieży zabrudzonej,
- pościeli z piórami,
- skórach zabrudzonych,
- tapicerce.
Mole ubraniowe gniazda
Mole swoją inwazję zaczynają od założenia gniazda. Znajdują odpowiednio bezpieczne miejsce i tam się osiedlają. Nie jest to z reguły jedno gniazdo, a wiele, w różnych miejscach. Nie szukajmy ich wyłącznie w szafie z ubraniami, bo dywan, tapicerka na meblach czy koce lub poduszki z piórami są dla nich równie atrakcyjne.
Niestety z wielu powodów mogą się u nas pojawić:
- Możemy je przynieść z dowolnego odwiedzonego miejsca, w którym gospodarz ma z nimi kłopot,
- Mogą wlecieć przez okno od sąsiada, który właśnie się ich pozbywa,
- Mogą przenieść się do nas z pobliskich gniazd ptaków, siedlisk czy nor zwierzęcych. Mole ubraniowe żerują bowiem również na piórach i sierści.
- Przyciągać ich mogą brudne i poplamione materiały. Szczególnie lubią pot, mocz i soki z zawartością witamin typu B, które służą im jako pokarm wzrostu.
- Posiadając kota lub psa nie unikniemy również takiej przynęty jak sierść pupili.
Odnalezienie takiego gniazda, o ile już mamy świadomość, że takowe istnieje, jest niezwykle trudne. Wiąże się to z dokładnym wysprzątaniem pomieszczeń, w których znaleźliśmy dorosłe osobniki oraz pomieszczeń sąsiadujących.
Koniecznie należy zajrzeć w każdy zakamarek i dokładnie poodkurzać każdą szparę (przy czym worek z odkurzacza niezwłocznie wyrzucić do zewnętrznego śmietnika.
Niestety samo usunięcie gniazda nie zatrzyma inwazji. Przede wszystkim: gniazd może być już więcej. Prócz tego dorosłe osobniki zaczęły już z pewnością składać kolejne jaja i tak cykl zacznie się powtarzać.
Gniazdo jednak musi zostać unieszkodliwione, bo pominięcie tego elementu układanki rozsypie całość podejmowanych działań zwalczających szkodniki.
Mole ubraniowe jak się pozbyć?
Zasady jakie powinniśmy wprowadzić w celu zapobieżenia pojawienia się i rozprzestrzeniania zawierają kilka ważnych punktów.
Działania prewencyjne
- Nie wolno przechowywać w szafie już noszonych ubrań, ponieważ nawet jeśli nie są z wełny czy jedwabiu, mogą przyciągać mole ubraniowe swoimi zabrudzeniami.
- Należy dokładnie wietrzyć szafę, co najmniej raz na 3 miesiące.
- Umieszczana w szafie odzież musi być wyprana i pachnąca.
- Konieczne jest sprawdzanie ubrań, które wiszą/leżą w szafie nieużywane.
- Odzież i inne materiały najlepiej przechowywać w pokrowcu zawierającym środek przeciwmolowy.
- Podczas pojawienia się mrozów powinno się raz na 2 miesiące wymrażać pościel, dywany, zasłony i koce, co skutecznie zabije nie tylko larwy, ale i dość odporne jaja moli odzieżowych.
- Warto też choć raz w zimę wystawić na działanie niskich temperatur i słońca ubrania, których mało używamy.
Skuteczne sposoby na pozbycie się moli ubraniowych
Kiedy jednak nawet przestrzeganie powyższych, nie zapobiegnie odwiedzinom nieproszonych gości, należy podjąć wszelkie możliwe kroki do natychmiastowego ich usunięcie, a co najmniej do zmniejszenia ich liczebności.
- Krok 1. Należy zlokalizować ich gniazda.
- Krok 2. Po znalezieniu należyte usunąć, a materiały, na których były należy dokładnie wytrzepać na zewnątrz i wystawić na słońce lub w mroźne dni również wymrozić.
- Krok 3. Trzeba wyjąć wszystkie ubrania z szafy i je wytrzepać, wyparować żelazkiem z generatorem pary lub wymrozić. Ciekawym sposobem jest również zmiana temperatury ich przetrzymywania, bo tej mole nie wytrzymają, więc możemy naprzemiennie ubrania ogrzewać i schładzać. Ubrania, które da się wyprać i wyprasować należy w taki sposób oczyścić z moli.
- Krok 4. Szafę, miejsca pod wietrzonym właśnie dywanem, meble z tapicerką i inne siedliska należy dokładnie wysprzątać, z naciskiem i szczególną uwagą na wszelkie szpary i szczeliny, w których ukrywają się poczwarki i wcześniej gniazda larw. Jeśli używamy do tego odkurzacza pamiętajmy o wyrzuceniu potem worka lub dokładnym wymyciu urządzenia bezworkowego.
- Krok 5. Po wyczyszczeniu dobrze jest użyć mydła do dokładnego umycia powierzchni, a następnie przemyć wodą z octem, który odstrasza mole.
- Krok 6. Warto po takim generalnym sprzątaniu zaopatrzyć się w środek na mole ubraniowe, które można otrzymać w formie wygodnej zawieszki. Zawiera ona truciznę zapachową, a jednocześnie w jej składzie odnajdziemy zapachy drażniące naszych przybyszów.
Zapachy odstraszające mole
Do dość skutecznych domowych molowych odstraszaczy należą silne zapachy takie jak:
- Cytryna,
- Farba drukarska na gazecie,
- Goździki,
- Kamfora,
- Lawenda,
- Mierzanka,
- Mięta,
- Mydło toaletowe,
- Naftalina,
- Olejek bergamotki,
- Skórka cytrynowa,
- Szałwia,
- Trawa cytrynowa,
- Ziele angielskie, liście laurowe.
Wszystkie powyżej możemy sami porozkładać w miejscach występowania moli lub w miejscach prewencji. Aby nie narobić sobie dodatkowego nieporządku wato poumieszczać je w siateczkowych woreczkach, co wyglądać będzie znacząco przyjemniej, nie zmieniając swojej funkcjonalności.
Kiedy podjęte kroki namierzająco-czyszcząco-odstraszające nie zadziałają należy zastosować kolejne metody zwalczania moli:
Efektywne środki na pozbycie się moli ubraniowych
- Płytki feromonowe, które wabią owady i działają ponad 2 miesiące,
- Koszyczki na mole z trucizną zapachową,
- Opary zagotowanego wcześniej octu, który wstawiamy do szafy na co najmniej pół godziny. Potem jednak należy przewietrzyć szafę, chyba, że do octu dodamy kilka kropel olejku lawendowego,
- Fumigacja, choć gaz może nie dotrzeć wszędzie, jeśli ubrań i innych materiałów jest zbyt wiele lub są ze sobą mocno ściśnięte,
- Promienie UV i podczerwień, na które nieodporne są larwy i jaja moli,
- Pułapki lepowe –świetnie działają na wszelkie owady, wabiąc i nie pozwalając już odlecieć skutecznie wytępią dorosłe osobniki,
- Dezynsekcja środkami chemicznymi (oprysk lub zamgławianie) – w przypadku dużej inwazji może być nieodzowna i jako jedyna odniesie skutek wobec wszystkich stadiów rozwoju moli odzieżowych.
Środek na mole ubraniowe dostępny w sklepach
Środki na mole są najskuteczniejszym rozwiązaniem pozbycia się ich. W mieszkaniach, szczególnie z dziećmi najlepiej wykorzystywać pułapki molowe, które przyciągają do swojej kleistej powierzchni zapachami feromonów.
Lepy są najczęściej używanym środkiem, stosowanym nie tylko podczas wystąpienia najazdu gości, ale również jako środek prewencyjny.
Preparaty jakie możemy sami zakupić do walki mają często postać:
- płytki ( np.AF wkłady na mole, Sens pułapka na mole, Soltex- płytka do zwalczania owadów, Vaco płytka owadobójcza, Bros płytka na owady, Bros lawendowa zawieszka, Raid środek owadobójczy, aktywne zawieszki, DeMole Strong, Pachnąca Szafa- saszetka do szafy zwalczająca mole ubraniowe),
- aerozolu (np. Moth Killer, Effect uniwersalny, Bio Insektal, Dipron Fogger), którymi należy spryskiwać powierzchnie lub wstawić w miejsce występowania i żerowania moli.
Na dużych przestrzeniach swoje zastosowanie odnajduje świeca dymna (np. Cyflok świeca dymna, Coopex świeca dymna na owady, Pyrifog świeca dymna na owady latające i biegające). Nią posługują się np. magazyny i sklepy z tekstyliami.
Podobnie jak przy pojawieniu się innych szkodzących owadów możemy również zastosować silniejsze środki chemiczne metodą oprysku czy zamgławiania, a także gazowania (np.Dobol Fumigator – bomba na owady), o czym poniżej. Najlepiej żeby zajmowali się ich użyciem fachowcy.
Metody te są nie tylko skuteczne, ale potrafią jednocześnie zwalczyć inne szkodniki, owady i żyjątka nam uprzykrzające życie. Prócz tego specjalistyczne firmy od dezynsekcji zaproponować nam mogą mniej toksyczne środki.
Do monitorowania pojawiania się owadów możemy zastosować również specjalne pułapki na mole (pułapka Demi Diamond, pułapka na mole M-Trap, Rajd pułapka monitorująca).
Mole spożywcze a ubraniowe – Różnice
Mole ubraniowe są bardzo podobne do moli spożywczych. Różnią się jednak trochę ubarwieniem larw, które u moli spożywczych mogą być żółtawe, zielonawe i brunatne (w zależności od pobieranego pokarmu) a u ubraniowych są czerwonawe. Z kolei dorosłe osobniki mają zupełnie inne kolory, nie są to żółtawe czy lekko zielonkawe jak u mola ubraniowego, lecz różnobarwne skrzydła (żółtawo, brunatno, metaliczne lub czerwonawo- niebieskawe), które poprzecinane są błyszczącymi pasami w ciemno brązowym lub czarnym kolorze.
W obu rodzajach moli zakończenia skrzydeł są postrzępione. Podobnie również się rozmnażają, z tym, ze mol ubraniowy potrafi żyć nawet 3 lata (biorąc pod uwagę – larwalne 2,5), gdzie mol spożywczy może dożyć (w łącznych stadiach) do pół roku maksymalnie, z reguły jednak jest to około 4 miesięcy.
Jaja
Jaja mola ubraniowego są dużo mniej odporne niż spożywczego, dlatego łatwo je zniszczyć wynosząc na słońce lub na mróz „zakażone” tkaniny.
Lot
Dorosłe osobniki w obu przypadkach podobnie latają (w dzień niewiele) i skaczą, co wygląda dość osobliwie. Samice w obu rodzajach są mniej chętne od samców do wszelkiego przemieszczania, przez wzgląd na ilość jaj jakie składają. U odzieżowych samice są bardziej skoczne i trudno je fizycznie unieszkodliwić.
Larwy
Larwy moli ubraniowych różnią się tworzonym tunelem, który później zamieniają w odwłok, gdzie mole spożywcze swoją wydzielinę wykorzystują do zbrylowania pokarmów (przez co zatykają często urządzenia do przetwarzania pokarmów, w których żerują).
Aparat gębowy
Ciekawą i ważną różnicą jest aparat gębowy u dorosłych osobników. U moli spożywczych z larwowego gryzącego przekształca się w ssący, przez co dorosłe osobniki spijają „nektar” z pokarmów. Tymczasem motyle moli odzieżowych mają zanikowy aparat gębowy, ponieważ po przepoczwarzeniu w ogóle się nie odżywiają. Wystarczającym dla nich jest pokarm „nazbierany” przez gąsienicę.
Wpływ na zdrowie
Mole ubraniowe nie szkodzą naszemu zdrowiu tak jak mole spożywcze, które swoją wydzieliną i pozostawionymi odchodami czy martwymi osobnikami, zatruwają nasze pożywienie. Niestety jednak z molami odzieżowymi jest trudniej sobie poradzić. Chodzi o kwestię usunięcia larw. Dorosłe osobniki są dla nas zagrożeniem o tyle, o ile składają jaja, z których legną się nowe. Na nie wystarczy dobra molowa pułapka (lep molowy).
Podsumowanie
Jak już wiemy najgorzej jest z larwami, które niszczą nasz ubrania i inne tkaniny i to na nich musimy się skupić. Znalezienie gniazda nie zakończy sprawy. Możemy niestety pozostawić jakieś jaja czy larwy albo nie odnaleźć wszystkich zagnieżdżeń. Żeby więc je usunąć najlepiej wynająć firmę od dezynsekcji, chyba że sposobami nasłoneczniania i wymrażania poradzimy sobie sami.
Nieużywane ubrania po prostu sprzedaj, oddaj potrzebującym lub w inny sposób się ich pozbądź, żebyś nie musiał się martwić, że nieproszony gość będzie miał się czym częstować. Dodatkowo pamiętaj o wietrzeniu szafy i mieszkania co najmniej dwa razy do roku (ach te święta, same zalety) trzep dywany i czyść meble z tapicerką. Jeśli zawita do Ciebie opisany wróg nr 1 wiesz co robić. Nie czekaj, działaj, on nie zaczeka…